SOSYALİSTLER PARTİSİ TÜZÜĞÜ

SOSYALİSTLER PARTİSİ TÜZÜĞÜ

MADDE 1: Partinin adı Sosyalistler Partisi’dir. Kısaltılmış parti ismi “SOLDEP”dir. Partinin merkezi Ankara’dadır.

MADDE 2: Sosyalistler Partisi’nin logosu: Kızıl zemin üstü beyaz kızıl yıldız ve yıldız içinde yumruk biçimindedir.

PARTİNİN TANIMI

MADDE 3: Sosyalistler Partisi, kapitalizmin ve sermayenin her türlü baskı ve müdahale aygıtının karşısında emekçilerin ve ezilenlerin sınıfsız – sömürüsüz dünyasını kurmayı hedefleyen devrimci sosyalist bir partidir.

PARTİNİN AMAÇ VE HEDEFİ

MADDE 3: Kapitalizm, insanlığa kendi barbarlık düzenini dayatmak isteyen bir düzen olarak varlığını kalıcılaştırmak istemektedir. Özel mülkiyet ilişkileri ile kapitalizmin sömürü çarklarının döndüğü bu sınıflı toplum düzenine karşı özgürlükçü, enternasyonalist, savaş karşıtı, cinsiyetçi olmayan, homofobik ve transfobik olmayan, doğa ve canlı dostu, emeğin, insanın, insanlık onurunun sömürülmediği bir dünyayı hedefleyen partinin amacı; bu hedefi gerçekleştirilebileceği bir nokta olan sosyalizme ulaşmaktır. Sosyalistler, insanlığın kurtuluşu ve özgürlük mücadelesinde başarıya ulaşılabilmesi adına üreten kimse yönetenin de o olacağı sınıfsız ve sömürüsüz bir toplumu, bir dünyayı hedeflemektedir. Bu çerçevede sosyalist kitle partisi olarak Sosyalistler, en geniş sosyalist sol söylem ve eylem çizgisi üzerine parti siyasetini inşa etmeyi hedeflemektedir.

Sosyalistler, Kürt sorunu başta olmak üzere ulusal sorunlara hassasiyetle yaklaşmakta; eşit yurttaşlık temelinde Alevi, Hristiyan, inançsız yurttaşların haklarını savunmakta; toplamda da tüm etnik, inançsal, kültürel çatışmaların barışçıl temellerde ortadan kaldırıldığı, insanlık onurunu temel alarak özgür ve eşit olarak inşa edilebileceği sınıfsız ve sömürüsüz bir düzeni hedeflemektedir. Sosyalistler, bu çerçevede pratik ve politik her türlü hareketi gerçekleştirmeye çalışır; gerçekleştirilen pratiklerle fiili dayanışma ilişkisi kurar, örgütleyicisi olmanın mücadelesini verir. Sosyalistler, ezilenlerin ve sömürülenlerin mücadele birliğini kurmayı hedeflemektedir.

Sosyalistler Partisi sınıfsız ve sömürüsüz bir dünya için sosyalizm mücadelesi verir. Temel hak ve özgürlüklerin korunması ve uygulanmasının sağlanmasını, insanlık onurunun korunmasını, insan onuruna yaraşır bir hayat ve toplumsal koşula ulaşma yolunda bilgi, düşünce ve bilinç oluşturmaya çaba göstermeyi, emek eksenli bir politik atmosferin oluşması için mücadele edilmesini; işçi, köylü, emekçi, öğrenci, genç, kadın bütün toplum paydaşlarıyla sosyalizm mücadelesini örgütler. Kadınların her alanda karşılaştığı eşitsizliğin, cinsiyet ayrımcılığına dayalı her türlü hukuki ve fiili muamelenin ortadan kaldırılması için mücadele ederek eşitlikçi anlayışın yaşama geçirilmesi adına müdahale eder. Çevre ve ekolojik denge ile birlikte doğal yaşamın korunması adına mücadele eder; bu amaçlarla kurulmuş örgütlere hukuki ve fiili yardımda bulunur. Çocuk haklarının yaşama geçirilmesi için mücadele eder; çocuk emeği ve çocuk bedeni sömürüsüne karşı çıkar. İş güvenliği ve insanca yaşam için her türlü işçi mücadelesinin yanında yer alır.

Parti, hedef ve amaçları için programında belirtilen iddialar adına her türlü meşru bulduğu yöntemi kullanarak siyaset yapar. Benzer amaçlara yahut genel olarak bu amaçlara dönük doğrudan ya da dolaylı çaba harcayan öznelerle birlikte ve örgütlü şekilde ortak amaçları gerçekleştirmek adına platformlar kurabilir, platformlara dahil olabilir. Amacı doğrultusunda her türlü kuruluşla işbirliği yapabilir.

PARTİ İŞLEYİŞİNE HAKİM OLAN İLKELER VE PARTİNİN NİTELİĞİ

MADDE 4: Sosyalistler Partisi, sosyalist mücadelenin en geniş birleşik cephesini ve kitle partisini kurmayı hedefleyen; üretenlerin yönettiği bir anlayışı parti iç işleyişinde de uygulamaya yönelen demokratik esaslara dayalı çoğulcu nitelikleri haiz bir kitle partisidir. Sosyalistler Partisi, her türden etnik, mezhepsel, dinsel, bölgesel vb. ayrımcılığı reddeder ve sınıfsız, sınırsız ve sömürüsüz bir dünyayı hedefler.

Sosyalistler Partisi, partinin program ve tüzüğünü benimseyen yurttaşların katılımına açıktır. Parti, katılımcı bir parti inşası için katılım kanallarını güncel olarak kamuoyuna açıklamakla mükelleftir.

Parti üyelerinin katılımı ve ilişkisi noktasında, demokratik bir işleyiş ve özgür tartışma ortamının temin edilmesi esas alınır. Sosyalistler, bu yaklaşımı, partinin hedef ve amaçlarından olan geniş bir sosyalist kitle partisi inşa etmenin temel unsurlarından biri olarak görür.

Tüm parti üyelerinin, parti organları vasıtasıyla partinin düşünce, pratik ve politikalarına katılma ödevi ve hakkı mevcuttur. Bu hakkın uygulanması noktasında hiçbir kısıtlama getirilemez. Her türden üye toplantısı ve organ toplantısı, kişisel alana ilişkin hassas gündemler vb. güvenlik durumları hariç olmak üzere üye denetim ve katılımına açık kılınır. Üyeler, üye toplantıları ve organ toplantılarında alınan karar içeriklerinden haberdar olmak hakkını haizdir.

Partiyi bir arada tutan unsur en geniş çerçevesiyle üyelerin kabul ederek ortaklaştığı parti programı ve parti tüzüğüdür. Temel olarak üyelerin parti programı ve tüzüğü üzerinden ortak politik bir birlik oluşturduğu kabul edilir. Bu çerçeve ve kararda alınan kararların uygulanmasında pratik ortaklık ve eylem birliği uygulanacaktır.

Parti içerisindeki kararların uygulanması noktasında gönüllülük ilkeleri esas alınır. Partinin organ, yönetici ve kurulları bu çerçevenin dışında olup parti tüzel kişiliği ile eylem birliği içerisinde hareket eder. Kararların ve pratik uygulamaların karşısında, karşı eylem ya da fiil örgütlenemez. Kararların tartışılması ve alınması sürecinde parti içi demokratik işleyişin temin edilmesi ve ifade hürriyetinin sağlanması hayati nitelikte görülür. Bu durum ise eylem birliğinin teminatı olarak kabul edilir. Hiçbir üye eleştiri, görüş ve önerilerini beyan etmesi sebebiyle olumsuz bir davranışa maruz bırakılamaz. İfade hürriyetinin kullanımında karşılıklı saygı, yoldaşlık ve politik tartışma zemininde birbirini ikna edebilme çabası esastır. Program ve tüzük üzerinde mutabık kalındığı oranda, içerik tartışmalarının farklılığının fikri zenginlik yarattığı kabul edilir. Parti üyeleri sorunlar, çözümler, öneriler ve çalışmalarda eşit söz hakkına sahiptir.

Partinin çalışma prensibinde yerel çalışmaların inisiyatif alanı önemli bir unsur olarak değerlendirilir. Kolektif kararların kolektif sorumluluk doğuracağı ilkesinden hareketle temel program ve tüzük ilkeleri içerisinde kalmak ve parti organ işleyişindeki gerekli bilgilendirmeleri sağlamak kaydıyla yerel inisiyatiflere alan tanımak, yerel inisiyatifleri güçlendirmek ve örgütlemek önemli bir görevdir.

Parti organları ve örgütlerinin inisiyatif alarak yapmak istediği her türlü pratik ve politik eylem, iş, faaliyet vb. ortak hareket kabiliyetini geliştirmek ve gerektiğinde görüş/öneri/eleştiri sunulabilmesini temin etmek maksadıyla – izin ilişkisini işaret etmeyecek şekilde- parti üst organlarının bilgisine sunulur. Bu ilke, kararların kolektif alınmasının bir gereği olup merkezi tahakküm ve engelleme ilişkisi kurmak amacıyla kullanılamaz.

Parti içerisinde tahakküm ilişkisi doğurabilecek eğilimler, üstenci tutumlar, kaba, yaralayıcı tutum ve kötü sözler, cinsiyetçi, homofobik yahut kadın düşmanı pratikler, ırkçı, ayrımcı, mezhepçi, hakaret ve tehdit içerikli söylemler kabul edilmez. Üyelerin birbirleriyle kurdukları ilişkilerde karşılıklı saygı ve yoldaşlık hukukunun oluşturulması esastır.

Partinin her türlü çalışması ve çalışma alanı, her bir üye ve yurttaş için güvenli alanlar olarak temin edilir. Bu bakımdan her bir üye ve parti çalışmasına dahil olan yurttaş, toplumun ve parti üyelerinin güvenliğini tehlikeye düşürecek hareket ve eylemlerden kaçınmakla mükelleftir. Parti faaliyetleri esnasında ve partinin faaliyet alanlarında uyuşturucu/uyarıcı madde kullanımı, her türden (psikolojik, fiziksel, cinsel, ekonomik vb.) şiddet, hakaret, tehdit vb. hareketlere izin verilmez. Aksi halde disiplin hukuku devreye girecektir. Bu ilke, üye ve parti faaliyetlerine katılan yurttaşların özel hayatına ve toplumsal yaşamına ilişkin bir müdahale doğuracak şekilde yorumlanamaz ve kullanılamaz. Bireysel hak ve özgürlüklerin kullanılması, parti çalışması gerekçe gösterilerek engellenemez.

Parti disiplin hukuku, her bir bireyin disiplin hukukundan doğan hakları temin edilecek şekilde uygulanır. Herhangi bir sebeple, üyenin temel hak ve hürriyetleri başta olmak üzere insanlık onurunu etkileyecek bir tutum geliştirilemez.

Parti faaliyet alanlarının birbirinden haberdar olması; faaliyet alanlarının irtibat ve iletişiminin parti faaliyetlerinin karşılıklı öneri ve bilgi alışverişi ile zenginleştirmesi için kullanılması esastır.

Parti içerisinde hiçbir kural, karar, yetki ya da kaide sorgulanamaz olarak addedilemez. Politik zeminde tartışma yürütmek kaydıyla her türlü kural, yetki, kaide ya da karar; görüş, öneri ve eleştirilere açıktır. Bu tartışmalar üyelerin bağlı bulunduğu parti organlarında politik zeminde olmak kaydıyla tartışma konusu yapılabilir. Parti üyesi, yürüttüğü her tartışmada kişisel tartışmaları değil politik tartışmaları esas alır; meselelerin şahsi değil politik bağlamda değerlendirilmesinin esas alınması, her bir üyenin sorumluluğundadır.

Parti içinde tam açıklık ve şeffaflık esastır. Üyeler arasında eşitlik ilkesi mutlak geçerli olup herhangi bir nedenle ayrıcalık tanınması mümkün değildir. Fiili ayrımcılık yaratabilecek uygulamalar partinin niteliğine aykırı olarak kabul edilir.

Partide her bir üyenin kendi öz-disiplini ve kişisel sorumluluğuna güven ilkesi esastır. Partide kolektif katılımcı kanallar oluşturulması; pratikte her bir üyenin kişisel sorumluluğu ve kolektif sorumluluğa katılımı esas alınır.

Partinin organları ve yönetiminin oluşturulmasında seçim yapılması ilkesi esastır. Üyelerin seçimlerine mutlak saygı söz konusu olup usulüne uygun sürdürülmüş disiplin hukukunun nihai sonuçları yahut yasal sebeplerden kaynaklı durumlar hariç olmak üzere seçilenler görevden alınmaz. Parti organlarında herhangi bir görev sahibi olmak, üyeler arasındaki eşitlik ilkesine aykırı herhangi bir tutumu meşru kılmaz. Parti içerisindeki sorumluluk ve görevler, partinin program ve tüzüğünün pratikte hayata geçirilmesine ilişkin olup üyeler arasında hiyerarşik ilişki kurulması şeklinde yorumlanamaz. Seçim gerçekleştiren her bir üyenin, ilgili organa seçtiği kişileri parti hukukuna uygun şekilde geri çağırma hakkı vardır.

Parti içi yaşamda ve partinin bütün faaliyetlerinde şeffaflık ilkesi esastır. Her bir üye ve parti örgütü, partinin işleyişi hakkında bilgi sahibi olmak hakkına sahiptir. Partiye dair bilgi ve denetleme hakkı, her bir üyenin hakkı ve sorumluluğu olarak görülmektedir. Bu talep yazılı ya da sözlü olarak iletilebilir.

Parti üyelerinin, parti tüzük ve programının çizdiği çerçeve içerisinde olmak kaydıyla birey ya da bireyler olarak partinin görüşlerine ilişkin kendi görüşlerini parti üyelerine ve çevresine duyurma hakkı vardır. Ancak program ve tüzük zemininde eylem birliğine karşı, bu hak kötüye kullanılamaz. Güncel konularda ortaya çıkan farklı eğilimler, kalıcı bir yapısal varlık olarak devamlı kılınamaz. Ortaya koyulacak görüş ve tartışmaların kişisel ya da bireysel değil politik olması esaslı bir unsur olarak aranır; aksi tutumlar burada izah olunan çerçevede değerlendirilmez.

Parti üyelerinden farklı düşünce ve görüş ileri sürenlerin, temsiliyet bağlamında dışlanmaması esastır. Bu noktada farklılıkların düşünce ve haklarını temin eden bir seçim sisteminin uygulanması esas alınır.

Parti organlarının seçiminde en az %30 oranında toplumsal cinsiyet kotası uygulanacaktır.

ÜYELİK ŞARTLARI VE ÜYELİĞE KABUL

MADDE 5: Sosyalistler Partisi’nin program, tüzük ve örgütsel işleyiş ilkelerini kabul ederek parti içerisindeki faaliyetlere imkanları dahilinde katılmayı; aynı zamanda partinin politik tartışma zeminlerini kavramayı ve aktif katkı sunmayı kabul eden, parti aidatlarını her ay düzenli olarak ödemeyi kabul eden herkes parti üyesi olabilir.

Üyelik başvuruları partinin il ya da ilçe örgütlerine; onların olmadığı yerlerde direkt olarak Merkezi Koordinasyon Kurulu (MKK) ya da Parti Meclisi (PM)’ne yapılabilir. Üyelik başvuruları 30 gün içinde olumlu ya da olumsuz olarak – olumsuz ise gerekçeli şekilde – karara bağlanır. Üyelik başvurusu reddedilen kişi, ret kararına karşı 30 gün içinde kararı veren organın gösterdiği bir üst itiraz organına başvurabilir. İlgili itiraz 30 gün içerisinde karara bağlanır.

FAHRİ ÜYELİK

MADDE 6: Parti Meclisi (PM), resmi olarak parti üyesi olmamakla birlikte partinin faaliyetlerine özel katkı sunabilecek, işçi sınıfı ve ezilenlerin mücadelesine özel katkılar sunabileceği düşünülen kişilerin üye olmalarına karar verebilir. Fahri üyeler de parti organ toplantılarına çağırılarak bilgi ve görüşlerinden faydalanılabilir.

ÜYELİKTEN AYRILMA

MADDE 7: Parti gönüllü bir birlikteliktir. Bu bağlamda her bir parti üyesi, istediği zaman parti üyeliğinden istifa edebilir. Parti üyelerine aksi yönde bir tutum alması için baskıda bulunulamaz.

İstifa eden parti üyesi, üzerindeki sorumlulukları ve bu sorumluluklarla ilişkili bilgi, belge vb. unsurları; partinin maddi varlıklarını ve bağlı bulunduğu alana/göreve ilişkin bilgi ve materyalleri partiye teslim etmekle mükelleftir. Bu durumun ardından üyelik ilişkisi sona erer.

ÜYELİK AİDATI

MADDE 8: Parti üyelerinin ödeyeceği partiye üyelik ilk giriş aidatı 200 TL, aylık ödenti alt sınırı 50 TL, üst sınırı ise 10.000,00 TL’dir. Asgari ücretten az kazanmakta olan yahut iş sahibi olmayan üyeler için parti aidatı, asgari ücretin %2’sidir.

PARTİ ÖRGÜTÜNÜN YAPILANMASI

MADDE 9: Sosyalistler Partisi’nin parti örgüt yapısı merkez organları, il örgütü, ilçe örgütü, belde örgütü, temsilcilikler ve yurtdışı temsilcilikleri, parti kadın yapılanması, parti gençlik yapılanması, TBMM Parti Grubu, İl Genel Meclisi Grupları ve Belediye Meclisi Gruplarından oluşur.

MERKEZ PARTİ ORGANLARI

MADDE 10: Sosyalistler Partisi’nin parti merkez organları şu şekildedir:

Büyük Kongre

Parti Meclisi (PM)

Genel Başkan

Merkezi Koordinasyon Kurulu (MKK)

Merkezi Disiplin Kurulu (MDK)

Genişletilmiş Parti Koordinasyonu (GPK)

Parti Konferansı

Tüzük ve yönetmeliklere göre kurulabilecek diğer parti komisyonları ve çalışma grupları

YEREL PARTİ ORGANLARI

MADDE 11: Sosyalistler Partisi’nin yerel parti organları şu şekildedir:

A-) İl Organları

İl Kongresi

İl Başkanı

İl Yönetim Kurulu

İl Disiplin Kurulu

İl Temsilcilikleri

Genişletilmiş İl Parti Koordinasyonu (GİPK)

B-) İlçe, Belde, Mahalle, Köy Organları

İlçe Kongresi

İlçe Başkanı

İlçe Yönetim Kurulu

İlçe Temsilcilikleri

Belde Örgütü

Belde Temsilcilikleri

Mahalle Temsilcilikleri

Köy Temsilcilikleri

YURTDIŞI PARTİ ORGANLARI

MADDE 12: Sosyalistler Partisi’nin yurtdışı parti organları şu şekildedir:

Yurtdışı Temsilcilikleri

PARTİ GRUPLARI

MADDE 13: Sosyalistler Partisi’nin parti grupları şu şekildedir:

TBMM Grubu Genel Kurulu

İl Genel Meclisi Parti Grupları ve Belediye Meclisi Parti Grupları

PARTİ GENÇLİK YAPILANMASI

MADDE 14: Sosyalistler Partisi’nin gençlik yapılanmasının ismi “SOLDEP-GENÇ”tir.

PARTİ KADIN YAPILANMASI

MADDE 15: Sosyalistler Partisi’nin kadın yapılanmasının ismi “Sosyalist Kadınlar”dır.

BÜYÜK KONGRE

MADDE 16: Büyük Kongre partinin en üst organıdır. Seçilmiş ve doğal delegelerden oluşur.

Seçilmiş delegeler: İki Büyük Kongre arasında yapılmış son il kongrelerince seçilir. Seçilecek delege sayısının üst sınırı, o ilde seçilecek milletvekili sayısının en fazla iki katı olabilir. Büyük Kongre delegelerinin sayısı ve seçim yönteminin ayrıntıları, parti kongreleri öncesinde, Parti Meclisi tarafından bir genelgeyle bütün parti örgütüne bildirilir. Taşıdıkları sıfat dolayısıyla Büyük Kongre delegesi olan kimseler, ayrıca il kongrelerinde delege olarak seçilemezler.

Doğal delegeler: Parti üyelikleri devam ettiği müddetçe parti kurucuları, eş genel başkanlar, merkez karar (parti meclisi) ve yönetim kurulu üyeleri, merkez disiplin kurulu üyeleri ve partinin üyesi olan bakanlar ve milletvekilleridir. Doğal delegelik, organdaki görev süresiyle sınırlıdır.

BÜYÜK KONGRENİN OLAĞAN VE OLAĞANÜSTÜ TOPLANMASI

MADDE 17: Büyük Kongre olağan olarak iki ile üç yıl arasında Parti Meclisi’nin kararıyla toplanır. Toplantının yer, gün ve gündemi PM tarafından kararlaştırılıp en az 20 gün önce partinin tüm örgütlerine yazılı şekilde bildirilir. Büyük Kongre’nin toplantı yeter sayısı, Büyük Kongre delegelerinin salt çoğunluğudur. İlk toplantıda çoğunluk sağlanamazsa, Büyük Kongre nisapsız olarak çağrılan gündemle, belirtilen yerde, ertesi gün toplanır. Büyük Kongre için gazete ilanı verilmez.

OLAĞANÜSTÜ TOPLANMA: Merkezi Koordinasyon Kurulu veya Parti Meclisi’nin üçte ikisinin lüzum görmesi veya Büyük Kongre üyelerinin en az beşte birinin yazılı istemi üzerine yapılır. Olağanüstü Kongre’nin yeri, günü ve gündemi, yirmi gün öncesinden örgütlere bildirilir. Kongre delegelerinin onda birinin imzasıyla gündeme madde eklenmesi kararlaştırılabilir. Büyük Kongre’nin toplantı yeter sayısı, Büyük Kongre delegelerinin salt çoğunluğudur. İlk toplantıda çoğunluk sağlanamazsa, Büyük Kongre nisapsız olarak çağrılan gündemle, belirtilen yerde, ertesi gün toplanır. Büyük Kongre için gazete ilanı verilmez.

BÜYÜK KONGRENİN GÖREV VE YETKİLERİ

MADDE 18: Büyük Kongre aşağıdaki görev ve yetkilere haizdir:

Genel Başkan, Parti Meclisi, Merkez Disiplin Kurulu asil ve yedek üyelerini seçmek,

Tüzük ve program doğrultusunda, yurt ve dünya olaylarını, parti sorunlarını incelemek, değerlendirmek, gerekirse kararlar almak,

PM’nin ülkede, yaşanılan coğrafyada ve dünyada gerçekleşen olayları değerlendirmek; parti çalışmalarını değerlendiren raporları tartışmak, gelecek dönem parti faaliyetleri için siyasal, politik ve pratik önerileri karara bağlamak,

Partinin amacı doğrultusunda gerektiğinde tüzük ve programında değişiklik yapmak,

Partiye ilişkin hesapları incelemek, PM’nin ibrası, kesin hesap, bilanço ve bütçe tasarısının onaylanması konusunda karar vermek,

Partinin kapanmasına ya da bir başka parti ile birleşmesine, böyle durumlarda malların tasfiye ve intikal biçimlerine karar vermek,

PM’ye taşınır ve taşınmaz mal alım ve satımı için yetki vermek, yasaların verdiği diğer yetkileri kullanmak,

Büyük Kongre, Disiplin Kurullarınca verilen cezaları (kadına yönelik şiddet ve çocuklara yönelik suçlar haricinde) salt çoğunlukla affetmek yetkisine sahiptir.

Kongre Divanı, divan eş başkanları ve en az üç üyeden oluşur; divan açık oyla seçilir. Kongre’ye sunulacak rapor ve belgeler, Kongre öncesinde Kongre delegeleriyle paylaşıma açılır.

GENEL BAŞKAN

MADDE 19: Genel Başkan, Büyük Kongre tarafından gizli oylama yoluyla ve üye tam sayısının salt çoğunluğuyla seçilir. Seçim yapılan ilk iki tur neticesinde çoğunluk sağlanamadığı takdirde üçüncü turda en çok oyu alan aday Genel Başkan seçilir. Genel Başkanlık makamının herhangi bir sebeple boşalması halinde PM’nin Büyük Kongre tarafından seçilmiş üyeleri arasından belirlenen bir kişi Genel Başkanlığa vekalet eder. Vekalet eden genel başkan 45 gün içerisinde seçimi için Büyük Kongre’yi olağanüstü toplantıya çağırır.

Genel Başkan, Parti Meclisi’nin doğal başkanıdır ve Büyük Kongre ile Parti Meclisi kararları çerçevesinde partiyi temsil etmekle görevlidir. Genel Başkan, Merkezi Koordinasyon Kurulu ile birlikte partiyi kolektif biçimde yönetmekle mükelleftir. Faaliyetlerin sürdürülüşündeki koordinasyonun sağlanmasında rol alır. Merkez Koordinasyon Kurulu’nda doğal üye olarak yer alır.

PARTİ MECLİSİ

MADDE 20: Parti Meclisi, iki Büyük Kongre arasında partinin en yetkili karar organıdır. Kongre tarafından kararlaştırılan siyasal ve örgütsel çizgiye uygun olarak partinin faaliyetlerini düzenler ve yönetir. Parti Meclisi, Büyük Kongre tarafından seçilen 20 asil ve 5 yedek üyeden oluşur. Yedek üyeler ayrı bir liste halinde seçilir. PM en az üç ayda bir toplanır. İlk toplantısını Büyük Kongre’nin bitiminden sonra en geç 20 gün içinde yapar. İlk toplantı MKK seçimi gündemiyle yapılır. PM toplantılarının gündemi MKK tarafından 5 gün önce PM toplantısında konu edilecek metin, yazıya da yazılı metin önerileri varsa bu taslaklarla beraber PM üyelerine bildirilir. PM toplantısının moderasyonu ve yönetimi için PM üyeleri kendi arasından iki üyesini belirler. Bu iki üyeden birisi moderatör olup diğeri yazman üyelik görevini ifa eder.

Parti Meclisi toplantılarına geçerli bir mazereti olmaksızın 4 kez üst üste katılmayan üyelerin PM üyeliği sona erer. Üyeliği sona eren PM üyelerinin yerine gelecek yedek üyeler, hazırlanacak parti seçim yönetmeliği doğrultusunda PM asil üyesi haline gelirler.

Parti Meclisi, Merkezi Koordinasyon Kurulu’nu seçer. Parti Meclisi, Büyük Kongre’nin toplanması çağrısını yapar; Büyük Kongre’ye dair gündem önerilerini hazırlar. Bu önerileri parti örgütlerine bildirir. 15 gün içerisinde yazılı dönüşler sağlandığı takdirde, bu yazılı dönüşlere göre gündem içeriğini yeniden inceler. Büyük Kongre’de tartışılmak üzere yurtiçi ve yurtdışı politik gelişmeleri ele alan raporlar, parti çalışmalarının değerlendirilmesi hakkında metinler, bilanço ve bütçe tasarıları sunabilir.

Parti Meclisi tarafından, partinin siyasi ve örgütsel faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi için iç yönergeler hazırlayabilir. İç yönergeler, PM üyelerinin salt çoğunluğunun kabulü ile yürürlüğe kazanır. İç yönergelere karşı itiraz yolu mümkündür. İtiraz mercii Büyük Kongre olup, ilk büyük kongrede bu konudaki itirazlar karara bağlanır. İtiraz konusu yönergenin iptali oylaması açık oylama usulü ile yapılır. Eğer açık oylamaya itiraz olursa üyelerin salt çoğunluğunun açık oylama sonucu talebiyle ilgili itirazın kabulü ya da reddi gizli oylamayla kararlaştırılır.

PM’nin olağanüstü toplanması, Merkezi Koordinasyon Kurulu’nun salt çoğunluğunun talebi ya da PM üyelerinden 1/5’nin yazılı istemiyle gerçekleştirilir.

PM toplantı gündemleri Merkezi Koordinasyon Kurulu (MKK) tarafından hazırlanarak toplantıdan en az 3 gün önce PM üyelerinin bilgisine sunulur. PM üyelerinin 1/5’inin yazılı istemiyle toplantıya gündem eklenmesi mümkündür.

PARTİ MECLİSİNİN GÖREV VE YETKİLERİ

MADDE 21: Parti Meclisi, iki büyük kongre arasında partiyi yöneten ve Büyük Kongreden sonra partinin en yetkili organı olan meclistir. Görev ve yetkileri şu şekildedir:

PM tarafından madde 20’de belirtilen usul ile iç yönergeler hazırlanması mümkündür. İç yönergeler parti faaliyetleri ile alakalı olup üyelerin şahsi yaşamlarına müdahale doğurabilecek türde ifade ya da tutumlar içeremez.

Tüzük madde 20/4’te belirtilen görevleri yerine getirir.

Büyük Kongre’nin olağanüstü koşullar nedeniyle toplanamadığı durumlarda, partinin hukuki varlığına son verilmesi, tüzük ve programın değiştirilmesi dışında bütün konularda karar alabilir.

Seçimlere katılmak ya da katılmamak konularıyla ilgili kararları alır; seçimde parti adaylarının belirlenmesi konusunda Siyasi Partiler Kanunu m.37’deki gerekleri yerine getirir.

Partide çeşitli çalışma grupları yahut komisyonlar oluşturabilir. Bu komisyonların çalışma şekillerine ilişkin Tüzük m.20’de belirtilen usule tabi şekilde iç yönergeler hazırlayabilir.

Meclis grubu oluşturup oluşturmamaya, parti yerel örgütlerinde tartışılmasını temin etmek ve tartışma sonuçlarını değerlendirmek şartıyla hükümete katılmaya ya da çekilmeye karar verebilir. Partinin milletvekillerinin ilgili kararın alınacağı PM toplantısına katılması mümkündür.

Uluslararası örgütlerle geliştirilecek ilişkileri temin eder.

MKK üye sayısının değiştirilmesi noktasında PM tarafından üçte iki (2/3) çoğunlukla karar alınabilir. Bu kararın temsiliyet imkanlarını daraltacak şekilde kullanılması mümkün değildir.

MERKEZİ KOORDİNASYON KURULU (MKK)

MADDE 22: Merkezi Koordinasyon Kurulu (kısaltması MKK), Parti Meclisi (PM) üyeleri arasından seçilir. MKK, doğal üye olan genel başkan dahil 7 kişiden oluşur. MKK üye sayısının 5, 9 ya da 11 olarak değiştirilmesi noktasında PM tarafından üçte iki (2/3) çoğunlukla karar alınabilir. Bu kararın temsiliyet imkanlarını daraltacak şekilde kullanılması mümkün değildir.

MKK olağan toplantılarını 2 haftada bir düzenler. Olağanüstü toplantı ise MKK üyelerinin salt çoğunluğunun yazılı talebiyle gerçekleştirilir. Toplantıyı yönetmek görevi MKK üyeleri tarafından isme göre alfabetik sırayla yerine getirilir.

MKK gündemi, MKK tarafından görevlendirilecek bir üyesi tarafından hazırlanarak toplantıdan en az 5 gün önce MKK üyelerine gönderilir. MKK üyelerinin yazılı ya da sözlü istemi ile gündeme yeni madde eklenebilir.

MKK’da kararların alınmasında öncelikle kolektif bir uzlaşının varlığı aranır. Uzlaşı elde edilemediği durumlarda MKK üye tam sayısının salt çoğunluğu ile karar alır. MKK üyelerinden en az 3’ünün talep etmesi halinde alınan kararlar yeniden gözden geçirilebilir. MKK üye sayısının değiştirilmesi söz konusu olursa talep için gerekli sayının da PM tarafından hakkaniyete uygun olarak değiştirilmesi gerekmektedir.

MKK tarafından alınan kararlar yazılı olarak Parti Meclisi’ne bildirilir. PM tarafından il, ilçe ve belde başta olmak üzere bütün parti örgütleriyle paylaşılır. İlgili kararların denetlenebilir olması esastır.

MKK üyeleri tarafından siyaset yapılan alanlar bölgelendirilebilir ve bölgelendirilen alanlara sadece iletişim koordinasyonunu etkin sağlamak üzere PM içerisinden görevlendirme yapılabilir. Görevlendirilen kişilerin kesinlikle koordinasyonu etkin sağlanması ve siyasi faaliyetlerin nizami ilerlemesini incelemesi dışında yerel örgütler üzerinde tek başına tasarruf hakkı yoktur.

GENİŞLETİLMİŞ PARTİ KOORDİNASYONU (GPK)

MADDE 23: MKK üyeleri, PM üyeleri, Merkezi Disiplin Kurulu üyeleri, partinin milletvekilleri ve varsa bakanları, il, ilçe başkanları, parti üyesi belediye başkanları, belde temsilcileri, il ve ilçe temsilcilerinden oluşan yapıya genişletilmiş parti koordinasyonu (GPK) adı verilir.

GPK tarafından partinin politikalarının değerlendirilmesi yapılır, görüşmeler yürütülür ve Parti Meclisi’nde tartışılmak üzere yazılı metinler çıkarılabilir. Önerilerin kabulü GPK’nın açık oylamada, salt çoğunluğunun sağlanması ile yapılır.

GPK en az 2 yılda bir toplanır. Toplanma ve gündem belirleme usulleri PM tarafından hazırlanacak bir yönetmelikle belirlenir.

PARTİ KONFERANSI

MADDE 24: Parti Meclisi tarafından belirlenmiş belirli başlıklarla ilgili parti üyelerinin açık katılımını sağlayan parti konferansları düzenlenebilir. Bu konferanslarda örgütsel değil siyasi gündemlerle tartışmaların yürütülmesi sağlanır. Amacı, parti üyelerinin siyasi görüşleriyle parti faaliyetlerine etkin katılımının sağlanmasıdır. Toplanma ve gündem belirleme gibi usulleri PM tarafından hazırlanacak bir yönetmelikle belirlenir.

MERKEZİ DİSİPLİN KURULU (MDK)

MADDE 25: Merkezi Disiplin Kurulu (kısaltması MDK), Büyük Kongre tarafından gizli oy açık sayım usulüyle gerçekleştirilen seçim neticesinde 7 asil 1 yedek üyeden oluşur. MDK üyeleri, görevlerini tarafsız şekilde yerine getirmek gereğine bağlı olarak partinin diğer organlarında görev alamazlar. Parti komisyon ya da çalışma gruplarına parti üyesi olarak katkı sunmaları hali istisnadır. MDK, İl Disiplin Kurulu kararlarının itiraz merciidir.

MDK, partinin MKK, PM, İl yönetim kurulu üyeleri, il disiplin kurulu üyelerinin parti görevlerine ilişkin disiplin soruşturmalarını ve kovuşturmalarını yürütür.

MDK’ya başvuru usulü yazılı başvuru şeklindedir. Disiplin suçu olduğu düşünüldüğü noktada yukarıda isimleri yazan özneler için mensubu oldukları organ tarafından re’sen ya da üyelerin İl Disiplin Kurulu kararına itirazı maksadıyla yazılı olarak MDK’ya başvurulabilir. Bir parti organı kendi üyesini MDK’ya sevk etmeye karar verirse ilgili organda oylama yapılır. İlgili oylamaya şikayetin öznesi olan kişi ya da kişiler katılmaz. İlgili sevk kararı salt çoğunlukla alınır. Talebin en çok 30 gün içinde görüşülerek karara bağlanması ve kararın MDK toplantısını takiben 30 gün içinde taraflara yazılı ve gerekçeli olarak bildirilmesi gerekir.

MDK, Siyasi Partiler Kanunu’nun 55. maddesi (Disiplin kurullarının çalışması) hükmünde düzenlenen usuller çerçevesinde faaliyetlerini sürdürür. Usul ve esaslara ilişkin detaylar ise PM tarafından hazırlanacak bir iç yönergeyle belirlenir.

YEREL PARTİ ORGANLARI

İL KONGRESİ

MADDE 26: İl Kongresi, Büyük Kongre’nin yapılmasına engel olmayacak şekilde, büyük kongre tarihinden en az 30 gün önce 2 yılda bir toplanır. Ancak PM üyelerinin 2/3’ünün haklı gerekçe sunmak kaydıyla karar alması halinde il kongrelerinin toplanma tarihi 1 yılı aşmamak üzere uzatılabilir.

İl Kongresi, sayısı 600’den fazla olmamak üzere, Parti Tüzüğü’ne göre ilçe kongrelerince seçilen delegelerden oluşur. Ancak ilçe örgütlerinin kurulmadığı ya da ilçe kongrelerinin yapılmadığı iller ile üye sayısı 600’den az illerde İl Kongresi doğrudan il üyelerinin delege kabul edilerek katılımı ile yapılır.

İl başkanı, il yönetim kurulu ve disiplin kurulu üyeleri ve ilin partili milletvekilleri yasa hükümleri çerçevesinde doğal delegedirler.

Gerekli görülmesi halinde İl Kongresi’nin toplanmasına ve delegelerin belirlenmesine ilişkin yöntem ve ayrıntı PM tarafından hazırlanan bir yönetmelikle Parti örgütlerine bildirilir.

İl Kongresi, İl Yönetim Kurulu’nun belirlediği yer, gün ve gündemle toplanır. Gündem, toplantıdan 20 gün önce partinin yerel örgütlerine yazılı olarak duyurulur. Kongre’nin toplanma yeter sayısı delege tam sayısının salt çoğunluğudur. İlan edilen gün ve saatte toplanmak için yeter sayı oluşmazsa, çoğunluksuz ikinci toplantının yapılacağı yer, tarih, saat belirtilir. Kongre çoğunluksuz olarak aynı gündem ve katılan delegelerle toplanır. Bu durumda, karar yeter sayısı, katılanların üçte ikisidir. Çoğunluksuz kongrenin aynı gün yapılması durumunda her iki toplantının arası 3 saatten az olamaz. İl Kongresi’nde delegelerin 1/10 (onda birinin) önerisiyle gündeme madde eklenebilir. Olağanüstü İl Kongresi, PM, MKK veya il delegelerinin beşte birinin yazılı isteğinin İl Yönetim Kurulu’na iletilmesiyle toplanır. Delegelerin istekleriyle toplandığında, gündem, istekte belirtildiği gibidir.

İL KONGRESİNİN GÖREV VE YETKİLERİ

MADDE 27: İl kongresi: • Partinin amaçları, ilkeleri, politikaları PM, MKK organları kararları ve metinleri doğrultusunda ilin politik durumu ve yerel sorunlarına, memleket ve dünya sorunlarına dair tartışmalar yürütür, politikalar önerir.

İl düzeyinde yürütülecek yerel politikaları örgütler, pratikte gerçekleştirilmesi için yol ve yöntemlerini temin eder.

Büyük Kongre delegelerini, il başkanı ve yönetim kurulu üyelerini, il disiplin kurulu üyelerini ve yedeklerini seçer.

İl Yönetim Kurulu’nun çalışma raporu ile mali raporu tartışıp, kesin hesapla birlikte kararlaştırır ve tahmini il bütçesini onaylar.

İL BAŞKANI VE İL YÖNETİM KURULU (İL YK)

MADDE 28: İl başkanı, il kongresi tarafından gizli oyla, kongrede hazır bulunan delege tam sayısının salt çoğunluğu ile seçilir. İlk oylamada sonuç alınmazsa, ilk oylamada en çok oyu alan iki adayın katılacağı ikinci oylama sonucunda en çok oyu alan seçilir.

İl Yönetim Kurulu, kongrede seçilen il başkanı hariç en az 7 üyeden oluşur. En az 3 yedek üye seçilir. İl YK üye sayısının 7’den fazla olması halinde PM tarafından ne kadar yedek üye belirleneceği yazılı olarak bildirilir. Yedek üyelerin seçimi ayrıca gerçekleştirilir.

Ölüm, istifa ya da herhangi bir sebeple boşalan il yönetim kuruluna, aldıkları oya göre sırasıyla yedek üyeler çağırılır. Yedek üyeler arasında oy eşitliği söz konusuysa kura çekimi ile yedek üye belirlenir.

İl başkanlığı makamının herhangi bir sebeple boşalması durumunda İl YK tarafından geçici başkan seçimi gerçekleştirilir. İl YK tarafından yapılacak geçici başkan seçiminde en çok oyu alan İl Yönetim Kurulu üyesi geçici başkan olur. Geçici başkan ve mevcut il yönetim kurulu üyeleri 45 gün içerisinde olağanüstü kongreye gitmek zorundadır.

İL YÖNETİM KURULUNUN GÖREV VE YETKİLERİ

MADDE 29: Yönetim Kurulu, Parti Programı ve Tüzüğü’yle, merkez organları ve İl Kongre kararları ışığında ildeki bütün Parti çalışmalarını sevk ve idare eder. İl Yönetim Kurulu 2 hafta bir toplanır. Toplantı yeter sayısı İl YK sayısına göre hesap edilen salt çoğunluktur. Kararların kolektif uzlaşıyla alınması esastır. Kolektif uzlaşının oluşturulamadığı durumlarda karar yeter sayısı toplantıya katılanların 2/3’üdür.

İL DİSİPLİN KURULU (İL DK)

MADDE 30: İl Disiplin Kurulu, İl Kongresi tarafından gizli oyla seçilen en az 3 asıl 1 yedek üyeden oluşur. İl Disiplin Kurulu kararlarının itiraz mercii MDK’dir. İl Disiplin Kurulu’nun çalışma usul ve esasları, PM tarafından hazırlanacak bir iç yönetmelikle belirlenir.

İL TEMSİLCİLİKLERİ

MADDE 31: İl temsilciliği, Genel merkez ya da ilgili yönetim kurulu, henüz il örgütü kurulmamış yerlerden üyelik başvurusunda bulunan yurttaşlara ivedi olarak partiyi tanımak, parti programını ve partinin çalışmalarını aktarmak, tüzük ve partinin yayınları hakkında bilgi vermek, partiye ait materyalleri vermek, satmak ya da dağıtmak için; üyelik başvurusu yapan yurttaşların başvurularını almak ve orada parti yapılanması için zemin teşkil etmek adına PM’ye bağlı olarak faaliyet yürütülmesi adına “İl Temsilciliği” kurabilir. Temsilcilik bulunan ilde il örgütü kurulduğu takdirde temsilciliğin görevi re’sen sona erer.

GENİŞLETİLMİŞ İL PARTİ KOORDİNASYONU

MADDE 32: İl, ilçe başkanları, parti üyesi belediye başkanları, belde temsilcileri, il ve ilçe temsilcilerinden ve İl Yönetim Kurulu tarafından davet edildiği takdirde PM ya da MKK üyelerinden oluşan yapıya genişletilmiş il parti koordinasyonu (GİPK) adı verilir.

GİPK tarafından il bazında partinin politikalarının değerlendirilmesi yapılır, görüşmeler yürütülür ve Parti Meclisi’nde tartışılmak üzere yazılı metinler çıkarılabilir. Önerilerin kabulü GİPK’nin açık oylamada, salt çoğunluğun sağlanması ile yapılır. GİPK’nin toplanması İl Yönetim Kurulu’nun salt çoğunluğunun çağrısı ile sağlanır. İl delegelerinin 5’te 1’inin (1/5) yazılı çağrısıyla da GİPK toplanabilir.

İLÇE KONGRESİ

MADDE 33: İlçe örgütü; ilçe kongresi, ilçe başkanı, ilçe yönetim kurulundan meydana gelir.

İlçe Kongresi, İl Kongresi’nin yapılmasına engel olmayacak şekilde 2 yılda bir toplanır. Ancak PM üyelerinin 2/3’ünün haklı gerekçe sunmak kaydıyla karar alması halinde ilçe kongreleri 1 yılı aşmamak üzere uzatılabilir.

İlçe Kongresi, en çok 400 seçilmiş delegeden oluşur. İlçe Kongresi, üyesi 400’den az olan ilçelerde üyelerin doğrudan katılımı ile yapılır. İlçe başkanı ve ilçe yönetim kurulu üyeleri ilçe kongresinin doğal üyesidir.

İlan edilen gün ve saatte toplanmak için yeter sayı oluşmazsa, çoğunluksuz ikinci toplantının yapılacağı yer, tarih, saat belirtilir. Kongre çoğunluksuz olarak aynı gündem ve katılan delegelerle toplanır. Bu durumda, karar yeter sayısı, katılanların üçte ikisidir. Çoğunluksuz kongrenin aynı gün yapılması durumunda her iki toplantının arası 3 saatten az olamaz. Olağanüstü İlçe Kongresi, İlçe YK kararı ya da bir önceki İlçe Kongresi delegelerinin beşte birinin yazılı istemi ile de toplanabilir.

İLÇE KONGRESİNİN GÖREV VE YETKİLERİ

MADDE 34: İlçe Kongresi, İl Kongresi delegelerini ve İlçe Başkanı ile İlçe Yönetim Kurulu’nu seçer. Partinin amaçları, ilkeleri, politikaları ve üst organların kararları doğrultusunda ilçenin politik durumu ve yerel sorunlarına ilişkin özel politikalar saptar. İlçe Yönetim Kurulu’nun çalışma raporunu tartışıp kararlar alır, ilçe örgütünün gelir-gider hesaplarını ve tahmini bütçeyi onaylar.

İLÇE BAŞKANI VE YÖNETİM KURULU

MADDE 35: İlçe başkanı, ilçe kongresi tarafından gizli oyla, kongrede hazır bulunan delege tam sayısının salt çoğunluğu ile seçilir. İlk oylamada sonuç alınmazsa, ilk oylamada en çok oyu alan iki adayın katıldığı ikinci oylama sonucunda en çok oyu alan seçilir.

İlçe Yönetim Kurulu, kongrede seçilen ilçe başkanı hariç 5 asıl 2 yedek üyeden oluşur. İlçe YK üye sayısının 5’den fazla olması halinde PM tarafından ne kadar yedek üye belirleneceği yazılı olarak bildirilir. Yedek üyelerin seçimi ayrıca gerçekleştirilir.

İLÇE YÖNETİM KURULUNUN GÖREV VE YETKİLERİ

MADDE 36: Yönetim Kurulu, Parti Programı ve Tüzüğü’yle, merkez organları, İl ve İlçe Kongre kararları ışığında ilçedeki bütün Parti çalışmalarını sevk ve idare eder. İlçe Yönetim Kurulu 2 hafta bir toplanır. Toplantı yeter sayısı İlçe YK sayısına göre hesap edilen salt çoğunluktur. Kararların kolektif uzlaşıyla alınması esastır. Kolektif uzlaşının oluşturulamadığı durumlarda karar yeter sayısı toplantıya katılanların 2/3’üdür.

Herhangi bir nedenle boşalan üyelerin yerleri, yedeklerle doldurulur. Ancak üye sayısı, üye tam sayısının yarısının altına düşerse İl Yönetim Kurulu, yenisinin seçilmesi için olağanüstü kongre yapılmasını sağlar. Kongre’ye kadar Geçici İlçe Yönetim Kurulu atayabilir.

İLÇE TEMSİLCİLİĞİ

MADDE 37: İlçe temsilciliği, Genel merkez ya da ilgili yönetim kurulu, henüz ilçe örgütü kurulmamış yerlerden üyelik başvurusunda bulunan yurttaşlara ivedi olarak partiyi tanımak, parti programını ve partinin çalışmalarını aktarmak, tüzük ve partinin yayınları hakkında bilgi vermek, partiye ait materyalleri vermek, satmak ya da dağıtmak için; üyelik başvurusu yapan yurttaşların başvurularını almak ve orada parti yapılanması için zemin teşkil etmek adına İl Yönetim Kurulu’na bağlı olarak faaliyet yürütülmesi adına “İlçe Temsilciliği” kurabilir. Temsilcilik bulunan ilçede ilçe örgütü kurulduğu takdirde temsilciliğin görevi re’sen sona erer.

BELDE ÖRGÜTÜ

MADDE 38: Belde Örgütü, İlçe Yönetim Kurulu’nca atanan 3 üyeden oluşur. Aralarından biri başkan seçilir. Belde örgütü İlçe Yönetim Kurulu’na bağlı çalışır. Üye kayıtları belde örgütüne değil, bağlı olduğu ilçe örgütüne yapılır.

BELDE TEMSİLCİLİĞİ

MADDE 39: Belde temsilciliği, Genel merkez ya da ilgili yönetim kurulu, henüz belde örgütü kurulmamış yerlerden üyelik başvurusunda bulunan yurttaşlara ivedi olarak partiyi tanımak, parti programını ve partinin çalışmalarını aktarmak, tüzük ve partinin yayımları hakkında bilgi vermek, partiye ait materyalleri vermek, satmak ya da dağıtmak için; üyelik başvurusu yapan yurttaşların başvurularını almak ve orada parti yapılanması için zemin teşkil etmek adına İlçe Yönetim Kurulu’na bağlı olarak faaliyet yürütülmesi adına “Belde Temsilciliği” kurabilir. Temsilcilik bulunan ilçede belde örgütü kurulduğu takdirde temsilciliğin görevi re’sen sona erer.

MAHALLE TEMSİLCİLİĞİ VE KÖY TEMSİLCİLİĞİ

MADDE 40: İlçe Örgütü tarafından ilçelere bağlı tüm mahalle ve köylerde Mahalle veya Köy Temsilcilikleri açılabilir. Buna göre; İlçe Örgütü en az 1 kişiyi Mahalle veya Köy Temsilcisi olarak görevlendirir. İmkanlar dahilinde mahalle sınırları içerisinde bir büroyu temsilcilik olarak kullanabilir. Mahalle ve Köy Temsilcilikleri İlçe Örgütü’ne bağlı olarak çalışır. Çalışmalar PM tarafından hazırlanan çalışma usullerine ilişkin iç yönergeyle düzenlenir.

YURTDIŞI TEMSİLCİLİKLERİ

MADDE 41: PM tarafından gerekli görüldüğü takdirde ya da yasa tarafından öngörüldüğü takdirde yurtdışında bir ya da birden fazla yurtdışı parti temsilciliği açılabilir. PM tarafından gerekli görüldüğü takdirde Almanya, Amerika Birleşik Devletleri, Avusturya, Avustralya, Arjantin, Azerbaycan, Belçika, Birleşik Krallık, Brezilya, Bulgaristan, Ermenistan, Finlandiya, Fransa, Güney Afrika Cumhuriyeti, Gürcistan, Hollanda, Irak, İran, İrlanda, İspanya, İsveç, İsviçre, İtalya, Japonya, Kanada, Lübnan, Lüksemburg, Meksika, Mısır, Norveç, Polonya, Portekiz, Romanya, Rusya, Suriye, Tunus, Yunanistan ve bu ülkelerdeki uluslararası kuruluşlar nezdinde yurtdışı temsilcilikleri açılabilir. İlgili ülkelere ek olarak yeni ülkeler belirlenmesi, PM tarafından karar alınmasıyla mümkündür. İlgili temsilciliklerin çalışma usul ve esasları, PM tarafından hazırlanacak konuya dair iç yönerge çerçevesinde yürütülür.

PARTİ LOKALLERİ

MADDE 42: Genel Merkez, il ve ilçe yönetim kurulları kararıyla ihtiyaç duyulan bölgelerde parti lokalleri açılabilir.

PARTİ GRUPLARI

TBMM GENEL GRUBU

MADDE 43: Parti’nin, yasada belirtilen yeter sayıda milletvekili varsa, TBMM Parti Grubu kurulur. Parti üyesi milletvekilleri tarafından oluşturulan TBMM Genel Grubu, Büyük Kongre ve PM’nin kararları ve parti tüzük/programı çerçevesinde yasama faaliyetlerini sürdürür. Genel Başkan milletvekili ise Grup Başkanlığı görevini ifa eder. Görev ve yetkileri, PM tarafından hazırlanacak grup iç tüzüğü ile belirlenecektir.

MADDE 44: Parti milletvekillerinin sayısı grup kurmaya yetmiyorsa; bu milletvekilleri Parti’nin genel tutumunu ilgilendiren ya da Parti Meclisi tarafından gerekli görülen konularda toplanarak ortak tutum belirler. Aralarındaki işbirliğinin ve görev bölümünün kurallarını Merkezi Koordinasyon Kurulu’na danışarak belirlerler.

TBMM PARTİ GRUBU DİSİPLİN KURULU

MADDE 45: TBMM Grup Disiplin Kurulu, TBMM Parti Grubu tarafından seçilen 5 üyeden oluşur. Partili Bakanlar ve milletvekilleri ile ilgili disiplin suçlarına TBMM Parti Grubu Disiplin Kurulu, Merkez Disiplin Kurulu ile müşterek olarak bakar. Partili bakanlar ve milletvekilleri ile ilgili suçlamaları Parti Meclisi değerlendirip, suçlamayı ciddi görürse, TBMM Parti Grubu Disiplin Kurulu’na sevk eder. TBMM Parti Grubu Disiplin Kurulu, bu kişilerin savunmasını almak üzere yazılı çağrıda bulunur. İlgili kişi yazılı veya sözlü savunmasını 15 gün içinde verir. İlgili kişi 15 gün içinde yazılı çağrıya yanıt vermezse, TBMM Parti Grubu Disiplin Kurulu, Merkez Disiplin Kurulu ile müşterek olarak toplanıp, iddiaları görüşüp karara bağlar. Bu kararını 15 gün içinde ilgili üyeye yazılı olarak bildirir. Parti Grubu Disiplin Kurulu’nun kararı kesindir.

İL GENEL MECLİSİ PARTİ GRUPLARI VE BELEDİYE MECLİSİ PARTİ GRUPLARI

MADDE 46: Belediye ve İl Genel Meclisi Grupları Belediye meclisleri ve il genel meclislerindeki partili üyeler kendi aralarında bir grup oluştururlar. Partili belediye başkanı bu grubun başkanıdır. Belediye başkanı partili değilse il başkanı, yokluğunda ilçe başkanı grubun doğal başkanıdır. Meclis grupları kendi içlerinde başkan vekili ve sözcülerini seçer. İl ve ilçe başkanları parti gruplarını bütçe, yıllık program ve faaliyet raporları görüşmeleri öncesi olmak üzere, bir yıl içinde en az 3 kez toplantıya çağırırlar ve toplantıyı yönetirler.

PARTİ GENÇLİK YAPILANMASI: “SOLDEP – GENÇ”

MADDE 47: SOLDEP – Genç, Sosyalistler Partisi’nin faaliyetlerini gençlik içerisinde örgütlemek ve yaygınlaştırmak için faaliyet sürdürür. Gençlik ile ilgili gündemlerin belirlenmesinde PM’ye görüş, öneri ve metin taslakları sunar. Gençlik örgütünün çalışma usul ve esasları PM tarafından hazırlanacak bir iç yönerge ile belirlenir. İç yönerge içeriğine görüş, öneri ve katkı sunulması SOLDEP – Genç üyelerinin esaslı sorumluluklarındandır.

PARTİ KADIN YAPILANMASI: “SOSYALİST KADINLAR”

MADDE 48: Sosyalist Kadınlar, Sosyalistler Partisi’nin kadın alanına ilişkin çalışmalarını devrimci ve sosyalist bir perspektifle örmeyi hedef edinen parti kadın yapılanmasıdır. Kadınların, program ve tüzüğe uygun şekilde Sosyalist Kadınlar içerisindeki faaliyetlerine dair karar mekanizmalarındaki özgürlükleri tam ve mutlaktır. Sosyalist Kadınlar’ın iç çalışma yönergesi PM’nin görevlendireceği kadın üyeler tarafından hazırlanır.

SEÇİMLERDE ADAYLARIN BELİRLENMESİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR

MADDE 49: Sosyalistler Partisi, seçimlerde adayların belirlenmesine ilişkin olarak gözettiği usul ve esaslarda Siyasi Partiler Kanunu’nun 37. maddesinde belirtilen şekillerde gerçekleştirir. Hangi yöntemlerin ve esasların izleneceği Siyasi Partiler Kanunu m.37 ve devamı hükümlerine uygun olarak PM tarafından belirlenerek parti örgütlerine duyurulur. Adayların belirlenmesinde partinin o günkü olanakları kapsamındaki en demokratik yöntemin kullanılması, katılımcılık kanallarının azami seviyede kullanılması esastır.

PARTİ YEREL ORGANLARININ GÖREVDEN ALINMASI

MADDE 50: Yasa ve Tüzük gereklerini yerine getirmeyen, üst kurulların ve disiplin kurullarının süreli yazılarını zamanında yanıtlamayan veya üst organların veya disiplin kurullarının kararları doğrultusunda faaliyet yürütmekten imtina eden il ve ilçe yönetim kurulu başkanı ve üyeleri, üst yönetim kurullarınca yazı ile uyarılır. En çok 30 günlük süre içinde uyarı gereklerini yerine getirmeyen başkan ve yönetim kurullarının yenilenmesi amacıyla ilçe ve il kongreleri bir üst kurul tarafından 30 gün içinde toplantıya çağrılır. Kongreyi toplamayan başkan ve yönetim kurulları bir üst kurulca görevden alınır. İlçe başkanı ve üyeleri için üst organ il yönetim kurulu; İl yönetim kurulu başkanı ve üyeleri için üst organ Merkez Yürütme Kurulu’dur. Atanan il başkanı ve üyeleri, en geç 45 gün içinde, ilçe başkanı ve üyeleri en geç 30 gün içerisinde kongreyi olağanüstü toplamakla yükümlüdür. 1/5 oranında kongre delegesinin yazılı başvurusuyla da olağanüstü kongreye gidilebilir.

PARTİ DİSİPLİN HUKUKU

DİSİPLİN HUKUKU UYGULANIRKEN UYULMASI GEREKEN ZORUNLU UNSURLAR

MADDE 51: Partinin disiplin kurullarına ilişkin uygulamalarında yazılılık kuralı esastır. Kişilerin hakkındaki iddialarının yazılı olarak bildirilmesi zorunluluktur. Kişilerin savunmalarını yazılı yapması ve sözlü yapması; yahut her ikisini birlikte yapması mümkündür. Bunun yanında evrensel hukuk normlarında tarif edilen masumiyet karinesi başta olmak üzere kişi onur ve haysiyetini küçük düşürecek hiçbir uygulamaya disiplin uygulamaları ya da tedbirleri çerçevesinde yer verilemez. Disiplin kurullarında görev alan kimse çalışma grupları hariç olmak üzere Parti’nin başka organlarında görev alamazlar.

DİSİPLİN KURULUNA BAŞVURU USULÜ VE KURULLARIN ÇALIŞMA USULLERİ

MADDE 52: MDK başvuru usulü Parti Tüzüğü m.25’de belirtildiği şekilde uygulanır. İl yönetim kurulları; ilçe başkanları ve ilçe yönetim kurulu üyeleri hakkında, ilçe yönetim kurulları ise belde başkanları ve yukarıda organlarda sayılan üyeleri dışındaki tüm üyeler hakkında re’sen veya şikayet üzerine il disiplin kuruluna başvurabilir. Başvuru veya sevk işleminde bulunan kişi veya organ, başvurusuna esas teşkil eden tüzük hükümlerini, ihlal edilen tüzük maddesini ve iddiasını destekleyen bilgi, belge, tanık ve her türlü kanıtı bir dilekçeyle ilgili organa iletmek durumundadır. Disiplin Kurulları işleyişinde işlemlerin yazılı şekilde yürütülmesi esastır. Sevk etmeye yetkili olanlar, şikayet üzerine ya da re’sen disiplin kurullarına sevk işlemi gerçekleştirebilir. Disiplin Kurullarına sevk; şikayet başvurusundan veya re’sen sevklerde konusu disiplin suçu oluşturan fiilin öğrenildiği tarihten itibaren en geç 15 (on beş) gün içerisinde yapılır. Disiplin kovuşturması; kovuşturmanın başlatılmasından itibaren en geç 2 (iki) ay içerisinde sonuçlandırılır. Kovuşturmanın uzaması durumunda bu süre aşılabilir. Ancak her durumda bu süre 3 (üç) ayı geçemez. Disiplin kurulları, ilgili iddialar önüne geldiğinde inceleme yaparak kişi hakkındaki disiplin hukukuna dair iddiaları yazılı bir formatla muhatap üyeye bildirir. MDK görev alanına giren disiplin suçlarında; il disiplin kurulları ise kendi görev alanlarına ilişkin disiplin kovuşturmalarında MDK’dan talepte bulunmak suretiyle disiplin kuruluna sevk edilen üyeyi parti içindeki görevlerinden tedbiren uzaklaştırabilir. Tedbir kararlarının yazılı olarak alınması ve üyeye bildirilmesi zorunludur. Tedbir kararlarına ilişkin MKK’ye itirazda bulunulabilir. MKK tarafından ilgili itiraz ilk toplantıda görüşülür ve MDK tarafından nihayete erdirilmek üzere MDK’ye konuya dair görüş bildirilir. Bu görüş tavsiye niteliğinde olup MDK’nin bağımsız karar vermesi noktasında organı bağlamaz. Tedbir kararlarının uygulanması noktasında bir karar alınırsa, ilgili dosyanın en geç 45 gün içerisinde karara bağlanması esastır. Tedbir kararı alınması gerekli dosyada, disiplin suçu işlediği ileri sürülen üyenin parti üyesi kişi ya da kişilerin fiziksel, psikolojik vb. alanlardaki güvenliğini ihlal etmesi ihtimali varsa, partiye ait taşınmazlardan ve üyelerden uzak kalması da talep edebilir. Bu durum da ilgili üyeye yazılı gerekçeleriyle bildirilir. Disiplin kurulunun görüştüğü bir olayla ilgili olarak parti organ ve toplantılarında görüşme açılamaz, söz alınamaz, yayın yapılamaz. Disiplin kurulunca verilen kararlar ile disiplin cezaları hakkında her kademedeki parti kongre ve toplantısında görüşme yapılamaz. Merkez Disiplin Kurulu‘nun vermiş olduğu kararlar, Büyük Kongre ve PM‘de kaldırılabilir. Bunun için, ceza alan üyenin kayıtlı olduğu ilçe yönetim kurulunun veya ilgilinin şahsen PM‘ne başvurusu; PM veya Büyük Kongre delegelerinin 1/20‘sinin Büyük Kongre‘ye başvurusu gereklidir. Ancak özel alanda ilk kadına yönelik her türlü şiddet; fiziksel ya da psikolojik şiddet (baskı, tehdit, aşağılama, cinsel taciz vb.) uygulayan üyeye verilen disiplin cezaları bu af yetkisi kapsamı dışındadır. Bu kural çocuğa yönelik suçlarda da uygulanır. Disiplin kuruluna sevk edilen üye sözlü ve yazılı savunma hakkına sahiptir. İlgili belge ve kanıtların parti organlarından istenmesini kuruldan isteyebilir. Disiplin kuruluna sevk edilen üyeye savunması için yazılı çağrı yapılır. Bu çağrıya bildirimden itibaren 15 gün içerisinde yanıt vermeyen üye savunma hakkından vazgeçmiş sayılır. Bu süre Siyasi Partiler Kanunu’nun 55. Maddesi çerçevesinde 7 güne indirilebilir. Kasıtlı suç isnadı ve asılsız tanıklık disiplin suçu olarak değerlendirilir, bu konuda disiplin kurulu resen işlem yapar. Disiplin kurulu kararı alınmadan, bu konuda parti içinde ve dışında yazılı veya sözlü görüş açıklayanlar hakkında disiplin kurulunca resen işlem yapılır. Disiplin yargılamasına muhatap olan üyenin, avukat yardımından faydalanması mümkündür. Gerektiği takdirde sözlü savunması esnasında avukatının yanında bulunmasına izin verilir. Disiplin yargılamasına tabi tutulan üyenin, hukuk kurumlarından ilgili disiplin kovuşturmasına ilişkin hukuki mütalaa alması hakkı vardır. Kadına, çocuklara ve bir bütün olarak dezavantajlı gruplara yönelik suçların disiplin kurullarında görüşülmesine öncelik verilir. Disiplin hukuku uygulanırken iddia sahibi, sevk edilen ya da mağdur arasında hukukun aradığı dengenin gözetilmesi vazgeçilmez önemdedir. Disiplin kurulları, teknik detay gerektirdiği düşünülen alanlarda hukuk kurumları ya da hukukçulardan, yargılama konusu öznelere dair isim vermeksizin görüş alabilir. Bu durum disiplin soruşturma ve kovuşturmasının içeriğinin gizli kalması gerekliliğini ortadan kaldırmaz. Gizliliğe ilişkin hususlara bu durumda da riayet edilmesi zorunludur. Parti Meclisi, disiplin kurullarının çalışma usullerine dair iç yönerge çıkartma hakkını haizdir.

MDK ve İl Disiplin Kurulu Kararlarına Karşı İtiraz

Madde 53: İl disiplin kurulu kararlarına karşı itiraz mercii Merkez Disiplin Kurulu’dur. MDK’ye itiraz süresi, kararın ilgiliye yazılı olarak bildirilmesinden itibaren 15 gündür. Cep telefonu, kayıtlı mail adresi vb. uygulamalar üzerinden yazılı olarak bildirim de yazılı tebliğ olarak kabul edilir. İl disiplin kurulu tarafından verilen geçici çıkarmaya da üyelikten kesin çıkarma kararları, re’sen MDK incelemesine tabi tutulur. MDK bu doğrultuda nihai kararı vermediği müddetçe iş bu kararlar kesinleşmemiş kabul edilir.

MKK, MDK ve İl Disiplin Kurulu kararlarına karşı kararın gözden geçirilmesi ve yeniden yargılama yapılmasını talep etme hakkına sahiptir. Bu istem, kararın MKK’ye bildirilmesinden itibaren 15 gündür. İlgili talep, yazılı ve gerekçeli şekilde yapılır. MDK, bu başvuruları en geç 30 gün içinde karara bağlamak zorundadır. Yeniden yargılama istemi kabul edildiği takdirde kişi hakkında verilen önceki karar ve varsa tedbir kararı kendiliğinden yeni yargılamanın sonuna dek durur.

Merkez Disiplin Kurulu’nun vermiş olduğu kararlar, Büyük Kongre ve PM’de kaldırılabilir. Bunun için, ceza alan üyenin kayıtlı olduğu ilçe yönetim kurulunun veya ilgilinin şahsen PM’ne başvurusu; PM veya Büyük Kongre delegelerinin 1/20’sinin Büyük Kongre’ye başvurusu gereklidir. Ancak özel alanda ilk kadına yönelik her türlü şiddet; fiziksel ya da psikolojik şiddet (baskı, tehdit, aşağılama, cinsel taciz vb.) uygulayan üyeye verilen disiplin cezaları bu af yetkisi kapsamı dışındadır. Bu kural çocuğa yönelik suçlarda da uygulanır.

Hakkında Parti’den ya da gruptan geçici veya kesin çıkarma cezası verilen üye, Parti içi itiraz yollarını tükettikten sonra Siyasi Partiler Kanunu’nun 57. Maddesi çerçevesinde yargı yoluna başvurabilir. Yargı kararı kesindir.

Disiplin Suçları ve Cezaları

Disiplin Cezaları

Madde 54: Disiplin cezaları uyarı, kınama, üyelikten geçici çıkarma ve üyelikten kesin çıkarmadır. Uyarma cezası, üyenin yazılı olarak dikkatinin çekilmesidir.

Kınama, bir organa veya gerekli görüldüğü durumlarda tüm partiye ilan edilecek şekilde üyenin yazılı olarak kusurunun bildirilmesidir.

Geçici çıkarma, üyenin ilgili disiplin kurulu tarafından belirlenmek üzere, 4 ay ile 1 yıl arasında bir süre için parti ile ilişkisinin kesilmesidir. Ancak özel alanda ilk kadına yönelik her türlü şiddet; fiziksel ya da psikolojik şiddet (baskı, tehdit, aşağılama, cinsel taciz vb.) uygulayan üyeye verilen disiplin cezalarında üyelikten geçici çıkarma cezasının süresi 1 yıldan az olamaz. Bu ceza ile cezalandırılan kişiler, bu süre zarfında parti üyelerine tanınan haklardan faydalanamazlar. Geçici çıkarma cezası, kişinin bağlı bulunduğu parti örgütüne yazılı olarak bildirilir. Kişinin cezasının bitiminden itibaren 6 ay boyunca parti organlarına yönetici olarak seçilme hakkı bulunmaz.

Kesin çıkarma cezası, üyenin parti ile ilişkisinin süresiz olarak kesilmesidir. Kesin çıkarma cezası alanların bilgileri bütün parti örgütüne duyurulur. Partiden kesin olarak çıkarılan ilgili kişi, kendisinde bulunan parti evrak ve mallarını, çalışma yaptığı alanla ilgili tüm bilgi ve belgeleri partiye teslim eder.

Disiplin Suçları

Madde 55: Disiplin yaptırımları uyarı, kınama, üyelikten geçici çıkarma ve kesin çıkarmadır. Aşağıda belirtilen disiplin suçlarına karşı, karşılarında yazılan yaptırımlardan biri uygulanır. Bu yaptırımlar parti üyesinin eyleminin ağırlığı, tekrar edip etmemesi, kasıt veya taksir olup olmaması, kastın yoğunluğu, kamuoyu önünde yapılıp yapılmaması gibi fiili ağırlaştıran nedenler göz önüne alınarak aşağıda belirtilen yaptırımlar derecesine göre uygulanır. Fiillerin tekrarı halinde kişiye bir üst cezanın uygulanması mümkündür. Siyasi Partiler Kanunu m.62 uyarınca aidatını ödemeyen üye geçici ya da kesin çıkarma cezasına tabi tutulamaz. Disiplin suçları şu şekildedir:

Parti aidatını yazılı olarak bildirilmesine rağmen 3 ay arka arkaya ödemeyen ya da bir yılda 4 kez ödemeyen üye uyarı ile cezalandırılır.

Disiplin kuruluna kasıtlı başvuruda bulunan, disiplin kurulu çalışmaları hakkında beyan da bulunan, kasıtlı suç isnadında bulunan, yalan tanıklık yapan, çağrıldığı halde disiplin kuruluna tanıklığa gelmeyenler, kasıtlı olarak disiplin soruşturmasının uzamasına yol açanlar, disiplin kurulu kararı alınmadan bu konuda parti içinde veya dışında yazılı veya sözlü görüş açıklayanlar hakkında kınama veya üyelikten geçici çıkarma cezası verilir.

Önceden bildirilen geçerli bir neden olmaksızın, PM hariç kurul ve organ toplantılarına arka arkaya üç kere ya da yılda altı kere katılmayan yöneticiye uyarı veya kınama cezası verilir.

Parti üyelerinin kolektif hareket etme kültürünü engelleyen; parti üyelerinin ifade ve düşünce hürriyetini engelleyici faaliyetlerde bulunan üyelere kınama ya da geçici çıkarma cezası verilir.

Sigortasız şekilde işçi çalıştırdığı tespit edilen üyeye kınama ya da geçici çıkarma cezası verilir.

Parti eylemine karşı fiili eylem örgütleyen ya da yapan üyeye kınama, üyelikten geçici çıkarma veya üyelikten kesin çıkarma cezası verilir.

Parti işlerinde özel çıkar sağlayan üyeye üyelikten geçici çıkarma veya üyelikten kesin çıkarma cezası verilir.

Parti parasına veya malına zarar veren, parti defter veya evraklarında tahrifat yapan üye veya yöneticiye kınama, üyelikten geçici çıkarma veya üyelikten kesin çıkarma cezası verilir.

Parti üyelerinin kişilik haklarını zedeleyici beyan veya davranışlarda bulunan üyeye uyarı veya kınama cezası verilir.

Temel insan haklarına yönelik ihlallerde bulunan veya temel insan haklarına yönelik ihlalleri olumlayan üyeye kınama veya üyelikten geçici çıkarma veya üyelikten kesin çıkarma cezası verilir.

Özel alanda ilk kadına yönelik her türlü şiddet; fiziksel ya da psikolojik şiddet (baskı, tehdit, aşağılama, cinsel taciz vb.) uygulayan üyeye bir yıldan az olmamak üzere üyelikten geçici çıkarma veya üyelikten kesin çıkarma cezası verilir.

İnsan dışı canlılara yönelik şiddet eylemleri gerçekleştiren üyelerin üyelikten geçici çıkarma veya kesin çıkarma cezasına çarptırılmasına karar verilir.

Özel alan dahil çocuklara tehdit veya şiddet uygulayan veya tacizde bulunan üyeye, bir yıldan az olmamak üzere, üyelikten geçici çıkarma veya kesin çıkarma cezası uygulanır.

Partinin tanıdığı ifade ve düşünce hürriyetine rağmen kurullarda tartışma yürütmek yerine parti birliğini ve kolektif kültürünü bozacak şekilde hareket eden üyelere uyarı, kınama ya da geçici çıkarma cezası verilir.

Partinin faaliyetlerinden kendisine şahsi bağlamda maddi ya da manevi menfaat elde ettiği tespit edilen üyelere kınama ya da geçici çıkarma cezası verilir.

Üyelerin kişisel onur ve haysiyetini yaralayacak davranışlar sergilemek, yoldaşça yaklaşmak yerine üstenci ve kaba tavırlarla yaklaşan kişilere uyarma, kınama ya da geçici çıkarma cezası verilir.

Üyelerin kişisel onur ve haysiyetini yaralayacak davranışlar sergilemek, yoldaşça yaklaşmak yerine üstenci ve kaba tavırlarla yaklaşan kişilere uyarma, kınama ya da geçici çıkarma cezası verilir.

Partideki konum ya da görevini ileri sürerek yoldaşları üzerinde tahakküm ve baskı oluşturan, yoldaşça davranışlar yerine konumunu ileri sürerek baskıcı davranışlar sergileyen üyeye kınama, geçici çıkarma ya da kesin çıkarma cezası verilir. Bu suçtan ceza alan üyeler 1 yıl boyunca hiçbir parti yönetsel görevine seçilemezler.

Mali Hükümler

Madde 56: Partinin gelirleri, parti bayrağı, flaması, rozeti, yayınları ve rumuzlarının satışından sağlanacak gelirleri, parti tarafından tertip edilen balo, eğlence, tiyatro, film gösterisi, konser ve yemeklerinden sağlanacak gelirler ve Siyasi Partiler Kanunu’nda belirtilen diğer kaynaklardır. Genel ve yerel seçimlerde adaylık için başvuru ödentisi PM tarafından belirlenir. Partinin bütçesi, bilançoları, gelir ve gider cetvelleri ile kesin hesaplarının nasıl düzenleneceği ve gelirlerin sağlanması ile giderlerin yapılmasına ilişkin usuller Siyasi Partiler Kanunu ilgili hükümleri ve tüzük doğrultusunda hazırlanacak mali işler yönetmeliği ile gösterilir. Partinin her türlü gelir ve gideri Siyasi Partiler Kanunu hükümleri ve yönetmelikler çerçevesinde belgelendirilir ve muhasebeleştirilir. Partinin bütün organları görev alanlarındaki mali işlemlerin belgelendirilmesi ve muhasebeleştirilmesinden birinci derecede sorumludur.

Parti Defter, Kayıt ve Yazım İşleri

Madde 57: Parti Meclisi, Merkez Koordinasyon Kurulu, Merkez Disiplin Kurulu, İl ve İlçe Yönetim Kurulları ve İl Disiplin Kurullarının aşağıdaki defterleri tutmaları zorunludur: Karar Defteri, asıl ve fahri üyeler ayrı olmak üzere Üye Kayıt Defteri, Gelen-Giden Evrak Defteri, Demirbaş Eşya Defteri, İşletme Hesabı Defteri. Bu defterlere kayıtlar zamanında işlenir ve yöneticiler tarafından imzalanır. Diğer hususlar PM tarafından düzenlenecek iç yönergede yer alır.

Program ve Tüzüğü Değiştirme Yetkisi

Madde 58: Program ve Tüzüğü değiştirme yetkisi ilk Kongreye kadar Kurucular Kuruluna, sonrasında Büyük Kongreye aittir. Yasa ve Tüzüğün ilgili hükümleri çerçevesinde olağan veya olağanüstü toplanan kurucular kurulu veya Büyük Kongre, Parti Meclisinin ve/veya Büyük Konferansın tavsiyelerinden hareketle hazır bulunan delegelerin salt (yarıdan bir fazla) oyuyla önerilen değişikliği yapar. Bu değişiklik yapıldığı tarih itibariyle yürürlüğe girer.

Çeşitli Hükümler

Madde 59: Siyasi Partiler Kanunu, tüzük ve yönetmeliklerde aksine hüküm bulunmadığı hallerde 0.5 ve daha büyük küsuratlar bir üst sayıya tamamlanır.

Madde 60: Parti üyeleri, her göreve aday olabilir, aday gösterebilir. Parti organlarına üye seçimleri, gizli oy ve açık ve aralıksız sayımla yapılır. Seçime ilişkin diğer esaslar, seçim yönetmeliğinde gösterilir.

Siyasi Partiler Kanunu ve Diğer Mevzuat

Madde 61: Parti Tüzüğünde hüküm bulunmayan hallerde Siyasi Partiler Kanunu ve siyasi partilerle ilgili diğer yasal düzenlemeler dikkate alınır. Siyasi Partiler Kanunu ve sair mevzuat tarafından tanınan hak ve yetkiler ilgili kurullarca kullanılır.